Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej pod kierunkiem prof. Jana Żaryna od kilku lat aktywnie uczestniczy w promowaniu i finansowaniu inicjatyw patriotycznych w całym kraju. Patronami instytucji zostali Roman Dmowski oraz Ignacy Jan Paderewski, bez których – jak podkreśla prof. Żaryn – odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 r. byłoby niemożliwe. W rozmowie z Janem Pospieszalskim historyk przypomina o okolicznościach i kulisach tamtych wydarzeń.
Siatka pamięci utkana jest z dat, rocznic, jubileuszy. Są takie, które na dobre okrzepły w pamięci zbiorowej – mają swoje miejsce w kalendarzach, inne ożywiane są przy okazji okrągłych jubileuszy, jeszcze inne pielęgnowane są w środowiskach, niektóre zaś tlą się tylko w osobistych wspomnieniach. Narodowe Święto Niepodległości, należy do dat powszechnych i najważniejszych.
W przeddzień 105 rocznicy odzyskania niepodległości, gościem kanału Afirmacja TV jest wybitny historyk, prof. Jan Żaryn, dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego. Szef Instytutu zwraca uwagę na szczególną misję podległej mu placówki. Jest nią pielęgnowanie pamięci o środowisku narodowym. Zwraca uwagę na swoistą niesprawiedliwość, jaką była do niedawna dysproporcja – niemal całkowita nieobecność w pamięci zbiorowej Polaków dziedzictwa Narodowców.
Żeby przywrócić pamięć o zapomnianych, a często celowo wymazywanych bohaterach, potrzebne są specjalne narzędzia. Bez wsparcia instytucjonalnego nie naprawimy utrwalanej przez wiele dekad celowej amnezji. Samo się nie zrobi. Wobec skazania na nieobecność we wspólnotowej pamięci całego nurtu chrześcijańsko-narodowego, kilka lat temu powołano specjalny Instytut, by profesjonalnymi środkami dokumentował, badał i popularyzował dorobek środowisk narodowych i dziedzictwo katolickiego nurtu społecznego.
Fałszywe stereotypy, prymitywne, propagandowe kalki pojęciowe, narzucane przez lata komunizmu i postkomunizmu, sprawiły, że terminy takie jak naród, narodowcy, chrześcijańsko–narodowy zepchnięto do narożnika z radykalnym, fanatycznym nacjonalizmem. Dziś instytucje państwa, w imię historycznej prawdy, naukowej rzetelności i zwykłej uczciwości, mają obowiązek wyrównania asymetrii i rehabilitacji tych pojęć. Należy odzyskać dla pamięci zbiorowej Polaków dziedzictwo myśli narodowej.
Aby realizować swą misję skutecznie, Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego uruchomił liczne inicjatywy, w tym Fundusz Patriotyczny. Fundusz ogłasza konkursy, inspiruje i finansuje projekty dokumentacyjne, badawcze i wydawnicze. Ponadto w ramach konkursów wspiera aktywność artystyczną, społeczną, prowadzi działania edukacyjne, animuje lokalne wydarzenia.
Choć Fundusz, mimo zaledwie trzech lat funkcjonowania, ma imponujące dokonania – w znaczący sposób pobudził aktywność wielu twórców i całych środowisk – kontynuacja jego misji nie jest pewna. Najbliższe miesiące pokażą, jak nowa rzeczywistość polityczna odciśnie się na funkcjonowaniu Instytutu. Niestety wszelkie scenariusze są możliwe.
CZYTAJ TAKŻE: Lektury domowe: “Historia Polski” prof. Roszkowskiego. Dawka rzetelnej wiedzy
