KONTRARGUMENT.pl – gdy już brakuje argumentów

Chcesz wychowywać „na ludzi” w „czasach sporów kulturowych”? Sięgnij po nowy, praktyczny portal. Nosi charakterystyczną nazwę: „KONTRARGUMENT.pl”. Jak jednak zdefiniowano tu owe spory kulturowe? Skonkretyzowano je w postaci czterech filarów: małżeństwa, rodziny, płci i tolerancji. Jak czytamy w opisie projektu, celem portalu jest zapobieganie sytuacjom, gdy dzieci i młodzież są edukowane czy wychowywane przez media czy grupę rówieśniczą (w domyśle niedoinformowane czy jednostronne). Portal powstał w ramach Centrum Doskonalenia Nauczycieli NATAN i otrzymał akredytację Lubelskiego Kuratora Oświaty. Został także dofinansowany przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Jego walorem jest duża uniwersalność.

Dla kogo ta pomoc?

Portal skierowany jest dla różnych grup odbiorców: rodziców, nauczycieli, czy wychowawców. Może być to także nieoceniona pomoc dla nauczycieli przedmiotu „Wychowanie do życia w rodzinie”, czy dla nauczycieli różnych przedmiotów szczegółowych – w tym zwłaszcza humanistycznych, ale także dla samych uczniów.

„Przed kilku laty zaczęliśmy się spotykać w gronie nauczycieli i wychowawców, aby rozmawiać o wyzwaniu, jakim są dla wychowania spory kulturowe. Stawiliśmy sobie pytania: Jak o tym wszystkim rozmawiać z uczniami? Jak pomóc im odnaleźć prawdę w gąszczu sprzecznych poglądów, argumentów i kontrargumentów? Z tych rozmów i poszukiwań zrodził się pomysł przygotowania portalu KONTRARGUMENT.pl” – mówi nam jeden z twórców dr Zbigniew Barciński.

Co zawiera portal? Moduły projektu

Portal kontrargument.pl jest zbudowany z trzech modułów, poświęconych:

A. mapie sporów kulturowych,

B. sokratejskiemu modelowi metodycznemu,

C. scenariuszom zajęć.

Część ostatnia jest dość oczywista i zawiera scenariusze zajęć, które wcielają w życie i metodę sokratejską i wiedzę z zakresu zdefiniowanych w projekcie sporów kulturowych. Są one dostępne w postaci plików Word czy PDF.  Są praktyczną pomocą, gdy inicjatywa zajęcia się danym tematem pochodzi zarówno od nauczycieli czy samych uczniów. W osobnej części projektu został przedstawiony bliżej „Sokratejski model metodyczny”. Metoda, podobnie jak jej patron – antyczny filozof – sięga po pobudzanie uczniów do samodzielnych poszukiwań  i pomaga stawiać istotne i kluczowe pytania. Pytania wręcz naiwnie  proste i wynikające z pokory, która chce się uczyć, pytania stawiane bez emocji, uczące logiki i uporządkowanego stylu myślenia. W modelu tym pracuje się bowiem na wypowiedziach samych uczniów. Tak przyswajana wiedza ma szansę się utrwalić. Przede wszystkim podlega zaś procesowi utożsamiania się, co jest szczególnie wartościowe w procesie intensywnych kontrowersji i sporów kulturowych.

Na czym polega to w praktyce?

Metoda bardzo różni się do modelu „wykładowego”. Jej znaczenie jest bardzo uniwersalne. Może być nieodzowna w bardzo rozmaitych sytuacjach wychowawczych, także praktycznych i codziennych. Streszczono ją w następujący sposób:

  1. Ucz samodzielnego myślenia, a nie przekonuj do swoich poglądów.
  2. Konfrontuj poglądy uczniów z rzeczywistością, a nie ze swoimi poglądami.
  3. Pokaż obydwa sporne stanowiska, a nie tylko jedno z nich.
  4. Oprzyj obraz stanowisk na źródłach, a nie na omówieniach.
  5. Stawiaj uczniów przed wyborem, a nie tylko przed merytoryczną wiedzą.
  6. Stawiaj uczniom pytania, a nie przedstawiaj im gotowych tez.
  7. Wykorzystuj metody aktywizujące, a nie wykład.
  8. Przedstaw swoje stanowisko na koniec zajęć, a nie na ich początek.

Merytoryczna część projektu została zatytułowana: „Mapa sporów kulturowych”. Obejmuje cztery obszary małżeństwo, rodzina, płeć i tolerancja. W każdym z nich omówiono poszczególne kwestie sporne. Przy każdej z tych kwestii są z kolei przedstawione  sporne stanowiska, argumenty wskazywane w obronie tych stanowisk oraz wysuwane przeciw nim kontrargumenty. Mapa daje więc uporządkowaną wiedzę na temat sporów kulturowych. Ma charakter interaktywny – użytkownicy portalu mogą się do tego aktywnie odnosić się i włączać w dyskusje – czytamy na stronie KONTRARGUMENT.pl.

Jak korzystać z portalu?

Przykładowo w ramach mapy sporów kulturowych, w obszarze małżeństwa,  zidentyfikowano trzy spory:

  1. czy małżeństwo jest w ogóle wartością?,
  2. „czy jest najlepszym kontekstem aktywności seksualnej”,
  3. „czy małżeństwo to związek kobiety i mężczyzny?”.

Przyglądając się pierwszemu zagadnieniu wymienia się 12 argumentów „za” i 13 „przeciw”. Na przykład wśród argumentów „za” znajdziemy lepsze i zdrowsze życie, dobo dzieci, państwa, cywilizacji, profilaktyki przestępstw czy  argument podniesienia godności kobiety. Z przeciwnej strony podnoszone są argumenty osobistego szczęścia, ograniczeń, patriarchatu jako źródła opresji kobiet itp. Oprócz opisu stanowiska, znajdziemy także przykład w dziedzinie prawa, edukacji oraz przykład akcji społecznej. Rolą ucznia jest więc wyważenie obu stanowisk i znalezienie własnej drogi.

Co dalej? Zaproszenie do współpracy

Pewnym mankamentem projektu, który, jak wynika z adnotacji na portalu, będzie uzupełniany, jest liczba źródeł (danych statystycznych, faktów, badań), które są przytaczane na poparcie każdego z argumentów. Chodzi bowiem w ogóle o zmianę i przełom w narracji, z czym mamy chyba największy problem. Pod tym względem portal KONTRARGUMENT.pl jest nieoceniony. Dobrze rozrysowana mapa mentalna – to bowiem niezbędny punkt wyjścia. Na stronie projektu znajduje się zaproszenie do komentowania i ulepszania projektu – poszerzania listy argumentów, ich przeformułowywania i podłączania źródeł. Pod każdą z kwestii jest podłączony moduł „Disqus” pozwalający na włączenie się w dyskusję (z zachowaniem Regulaminu). Uwagi można także kierować bezpośrednio do organizatora. W zamiarze portal kontrargument.pl ma bowiem żyć i rozwijać się.

„To jest na razie początek portalu. Chcemy, aby się rozwijał, aby zawierał coraz więcej treści, coraz więcej materiałów. Zapraszamy!” – mówili nam twórcy portalu.

Afirmacja Extra. Wesprzyj nowy projekt autorów Afirmacji