17 grudnia Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjęło rezolucję pt. „Wdrożenie Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych i protokołu fakultatywnego do niej: zwiększone bariery w różnych kontekstach”. Dokument został przygotowany przez Trzeci Komitet Zgromadzenia Ogólnego, zajmujący się kwestiami społecznymi, humanitarnymi i praw człowieka.
Rezolucja odnosi się do wdrażania Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych z 2006 roku oraz protokołu fakultatywnego, wskazując na utrzymujące się i narastające bariery, z jakimi mierzą się osoby z niepełnosprawnościami w różnych częściach świata. ONZ wzywa państwa członkowskie oraz cały system Narodów Zjednoczonych do pełnej realizacji postanowień Konwencji oraz do systemowego uwzględniania perspektywy niepełnosprawności w politykach publicznych i działaniach na rzecz zrównoważonego rozwoju.
W dokumencie podkreślono potrzebę zapewnienia osobom z niepełnosprawnościami równego dostępu do wymiaru sprawiedliwości, edukacji, rynku pracy, ochrony zdrowia i życia publicznego. Wśród konkretnych zaleceń znalazły się m.in. szkolenia dla pracowników wymiaru sprawiedliwości z zakresu praw osób z niepełnosprawnościami oraz zapewnianie dostępnych technologii wspomagających.
Rezolucja zwraca również uwagę na szczególnie narażone grupy, takie jak kobiety i dzieci z niepełnosprawnościami, osoby z niepełnosprawnościami migrujące oraz mieszkańcy obszarów wiejskich. Państwa członkowskie zostały wezwane do przeciwdziałania wielokrotnej i krzyżującej się dyskryminacji, eliminowania przemocy – w tym przemocy seksualnej i ze względu na płeć – oraz do promowania niezależnego życia i pełnego uczestnictwa w społecznościach lokalnych. Wśród rekomendacji znalazł się także postulat zapewnienia, aby szkoły były bezpieczne i wolne od wszelkich form przemocy, w tym cyberprzemocy i molestowania seksualnego, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji dziewcząt z niepełnosprawnościami.
Kontrowersje wokół zapisów preambuły
Przyjęciu rezolucji towarzyszyła debata dotycząca treści jej preambuły. Kilka dni wcześniej Egipt, działając w imieniu państw zrzeszonych w Organizacji Współpracy Islamskiej, zgłosił poprawkę postulującą usunięcie z jednego z punktów preambuły odniesień do „orientacji seksualnej i tożsamości płciowej”. Fragment ten dotyczył czynników społecznych, kulturowych i ekonomicznych, które mogą wzmacniać dyskryminację osób z niepełnosprawnościami.
Sprzeciw wobec poprawki zgłosiła Unia Europejska. Przedstawiciel Danii, występując w imieniu UE, określił ją jako „godną ubolewania”, podkreślając, że usunięte odniesienia stanowią element podstawowej zasady niedyskryminacji. Jak wskazano w komunikacie ONZ, poprawka stała się punktem zapalnym, ponieważ część delegacji uznawała te sformułowania za niezbędne dla ochrony praw człowieka, podczas gdy inne postrzegały je jako kontrowersyjne politycznie lub kulturowo.
Pierwsze głosowanie nad poprawką, przeprowadzone 15 grudnia, zakończyło się remisem. W ponownym głosowaniu poprawka została jednak przyjęta większością głosów. Poparły ją głównie państwa z Azji i Afryki, a także m.in. Stany Zjednoczone, Argentyna i Indie. Przeciw głosowały wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej, w tym Polska, Węgry, Włochy i Słowacja.
Ostatecznie rezolucja, już z uwzględnieniem przyjętej poprawki, została zaakceptowana przez Zgromadzenie Ogólne zdecydowaną większością – 176 państw opowiedziało się za jej przyjęciem, przy zaledwie dwóch głosach sprzeciwu.
Źródło: Ordo Iuris